Ráđđehus linnjii váldegottálaš ja guvllolaš ávžžuhusain koronaepidemiija leavvama goazaheapmái
Ráđđehus linnjii ráđđádallamiinnis odne 15. golggotmánu sihke váldegottálaš ja guvllolaš ávžžuhusain koronaepidemiija leavvama goazaheapmái. Ávžžuhusain váldet vuhtii epidemiologalaš dilleárvalusa. Ráđđehus dahká ávžžuhusain prinsihppamearrádusa stáhtaráđi almmosčoahkkimis boahtte vahkus (vahkku 43).
Váldegottálaš gáiddusbargoávžžuhus
Go koronavirusepidemiija lea leavvamin viidát váldegottálaččat, stáhtaráđđi ávžžuha, ahte almmolaš sektora bargit barggašedje gáiddusin nu viidát go vejolaš, juos dat lea bargguid beales vejolaš.
Stáhtaráđđi ávžžuha vástideaddji viiddes gáiddusbarggu maiddái priváhtta bargoaddiide. Lagaš- ja gáiddusbarggu oktiiheiveheami árvvoštallan dáhpáhuvvá bargosajiin. Lassin bargosajiin galgá ovddidit bargoordnestallamiid, maiguin geahpidit lagaškontávttaid ja eará riskadahkkiid.
Váldegottálaš gáiddusbargoávžžuhus lea doaisttážii fámus. Ávžžuhusa fámusorruma seassat ovdal 31. juovlamánu 2020.
Stáhtaráđi dahkan linnjemat ja ávžžuhusat gáiddusbarggus eai leat čana bargoaddiid juridihkalaččat.
Ráđđehusa ávžžuhusat guovlluide
Ráđđehusa ávžžuhusat guovlluide leat juhkkojuvvon epidemiijadili vuođul.
Epidemiija vuođđodási guovlluin ávžžuhit, ahte badjel 50 heakka álbmotdilálašvuođain ja astoáigedoaimmain váldit vuhtii Dearvvasvuođa ja buresbirgema lágádusa rávvagiid hygienaávžžuhusain ja dorvogaskkain.
Astoáigedoaimmain ja almmolaš viesuid geavahettiin galgá fuolahit, ahte oasseváldit ja gáccit sáhttet duođai garvet lagaškontávtta guhtet guimmiideasetguin.
Epidemiija jođálmuvvanmuttus ráđđehus ávžžuha guvllolaš dahje báikkálaš ávžžuhusa badjel 20 heakka priváhtta dilálašvuođaid ordnema garvemis.
Buot álbmotdilálašvuođain gáibidit Dearvvasvuođa ja buresbirgema lágádusa ja oahpahus- ja kulturministeriija rávvaga čuovvuma. Álbmotdilálašvuođaid oasseváldemearri sisbirrasiin ráddjejuvvo beallái dábálaš sadjemearis.
Almmolaš viesuid geavahettiin galgá fuolahit das, ahte oasseváldit ja gáccit sáhttet duođai garvet lagaškontávtta guhtet guimmiideasetguin. Lassin áššehasmearri sisbirrasiin ráddjejuvvo beallái dábálaš áššehasmearis.
Viesuid geavahanráddjehusaid vuođul ávžžuhit gaskkalduhttit rávisolbmuid sisbirrasiin dáhpáhuvvi joavkoastoáigedoaimma alla njoammunriskka diliin.
Buotahkásaččaid joavkoastoáigedoaimmaid galgá ordnet nu, ahte oasseváldit ja gáccit sáhttet duođai garvet lagaškontávtta guhtet guimmiideasetguin.
Ráđđehus ávžžuha maiddái allaskuvllaid sirdašuvvat gáiddusoahpahussii, goittotge vuhtiiválddedettiin vealtemeahttun lagašoahpahusa dárbbuid.
Epidemiija leavvanmuttus ráđđehus ávžžuha guvllolaš dahje báikkálaš ávžžuhusa badjel 10 heakka priváhtta dilálašvuođaid ordnema garvemis. Dárbbu mielde álbmotdilálašvuođaid ordnema sáhttá gieldit ollásit.
Ráđđehus ávžžuha maiddái gaskkalduhttit joavkoastoáigedoaimmaid viesuid geavahanráddjehusaid vuođul dárbbu mielde ollásit. Mánáid ja nuoraid astoáigedoaimmaid buohta dan galgá goittotge suokkardallat erenoamáš bures.
Dárbbu mielde viesuid sáhttá bidjat ollásit gitta, dađi mielde makkár geavaheami várás viessu lea.
Maŋimuš neavvun ráđđehus ávžžuha nuppi dási oahppolágádusaid sirdašuvvat gáiddusoahpahussii, goittotge vuhtiiválddedettiin vealtemeahttun lagašoahpahusa dárbbuid.
Ráđđehusa ávžžuhusat eai čana juridihkalaččat.
Lassedieđut: vd. kansliijahoavda Juha Majanen, tel. 0295 530 247 ja bajit jođiheaddji Juha Sarkio, tel. 0295 530 031, stáhtaruhtaministeriija, [email protected] (gáiddusbargoávžžuhus); kansliijahoavda Anita Lehikoinen, oahpahus- ja kulturministeriija, tel. 0295 330 182, [email protected]
Mielddus: Covid-19-dillegeahčastat 15.10.2020 | THL
- - -
Haldâttâs linjij väldikodálijn já kuávlulijn avžuuttâsâin koronaepidemia levânem estim várás
Haldâttâs linjij ráđádâlmijn onne roovvâdmáánu 15. peeivi sehe väldikodálijn já kuávlulijn avžuuttâsâin koronavirus levânem estim várás. Avžuuttâsâin váldoo huámmášumán epidemiologâlâš tileárvuštâllâm. Haldâttâs taha avžuuttâsâin prinsiipmiärádâs staatârääđi almosčuákkimist puáttee oho (okko 43).
Väldikodálâš káiduspargoavžuuttâs
Tastko koronavirusepidemia lii vijđáht leevvânmin väldikodálávt, te staatârääđi avžuut, ete almos sektor pargeeh porgâččii káiduspargoost nuuvt vijđáht ko máhđulâš, jis pargoh tom máhđulisteh.
Staatârääđi avžuut siämmáánáál vijđes káiduspargo meid priivaat pargoadeleijeid. Alda- já káiduspargo oohtânheiviittem árvuštâllâm tábáhtuvá pargosoojijn. Toos lasseen pargosoojijn kalga ovdediđ pargo-orniistâlmijd, moiguin kepideh aldakontaktijd já eres riskâtahheid.
Väldikodálávt káiduspargoavžuuttâs lii vyeimist tuáistáážân. Avžuuttâs vyeimistorroom tárkkojeh majemustáá juovlâmáánu 31. peeivi 2020.
Staatârääđi toohâm linjimeh já avžuuttâsah káiduspargoost iä čoonâ pargoadeleijeid riävtálávt.
Haldâttâs avžuuttâsah kuávloid
Haldâttâs avžuuttâsah kuávloid láá juohhum epidemiatile mield.
Epidemia vuáđutääsi kuávluin avžuutteh, ete paijeel 50 ulmuu aalmugtilálâšvuođâin já ääigiájánâsâin váldojeh huámmášumán Tiervâsvuođâ já pyereestvaijeem lájádâs já máttááttâs- já kulttuurministeriö ravvuuh hygienia-avžuuttâsâin já torvokooskâin.
Ääigiájánâstooimâst já almolij soojij kiävtust kalga huolâttiđ, ete uásálisteeh já juávhuh pasteh tuođâlávt velttiđ aldakontakt nubijdis.
Epidemia jođálmuvvee muddoost haldâttâs avžuut kuávlulii tâi páihálii avžuuttâs velttiđ paijeel 20 ulmuu priivaat tilálâšvuođâi ornim.
Puoh aalmugtilálâšvuođâin váttoo Tiervâsvuođâ já pyereestvaijeem lájádâs já máttááttâs- ja kulttuurministeriö ravvui nuávdittem. Siste tábáhtuvvee aalmugtilálâšvuođâi uásálisteemeeri räijejuvvoo piälán táválii sajemeereest.
Almolij soojij kevttimist kalga huolâttiđ tast, ete uásálisteeh já juávhuh pasteh tuođâlávt velttiđ aldakontakt nubijdis. Toos lasseen äššigâsmeeri soojij siste räijejuvvoo piälán táválii äššigâsmeereest.
Soojij kiävtturaijiittâsâi vuáđuld avžuutteh koskâldittiđ rävisulmui ääigiájánâsâi siste tábáhtuvvee juávkkuhárjuttâsâid ollâ njuámmumriiskâ tiileest.
Jyehiahasij ulmui ääigiájánâsâi juávkkuhárjuttâstooimâ kolgâččii orniđ tienuuvt, ete uásálisteeh já juávhuh pasteh tuođâlávt velttiđ aldakontakt nubijdis.
Haldâttâs avžuut meid, ete ollâškoovlah sirdâšuveh káidusmáttááttâsân, kuittâg väldimáin huámmášumán velttidmettum aldamáttááttâs táárbuid.
Epidemia levânemmuddoost haldâttâs avžuut kuávlulii tâi páihálii avžuuttâs velttiđ paijeel 10 ulmuu priivaat tilálâšvuođâid. Táárbu mield aalmugtilálâšvuođâi ornim puáhtá kieldiđ ollásávt.
Haldâttâs meid avžuut koskâldittiđ ääigiájánâsâi juávkkutooimâid tiilij kiävtturaijiittâsâi vuáđuld táárbu mield ollásávt. Párnái já nuorâi ääigiájánâsâi ooleest kalga kuittâg kuorâttâllâđ eromâš tárkká.
Táárbu mield almolijd soojijd puáhtá steŋgiđ ollásávt, väldimáin huámmášumán soojij kiävtu jiešvuođâ.
Majemuu mudo vyehhin haldâttâs avžuut nube tääsi oppâlájádâsâi sirdâšum káidusmáttááttâsân, kuittâg väldimáin huámmášumán velttidmettum aldamáttááttâs táárbuid.
Haldâttâs avžuuttâsah iä čoonâ riävtálávt.
Lasetiäđuh: vt. kansliahovdâ Juha Majanen, p. 0295 530 247 já pajehovdâ Juha Sarkio, p. 0295 530 031, staatâvarijministeriö, ovdânommâ.suhânommâ@vm.fi (káiduspargoavžuuttâs); kansliahovdâ Anita Lehikoinen, máttááttâs- já kulttuurministeriö, p. 0295 330 182, ovdânommâ.suhânommâ@minedu.fi
Lahtos: Covid-19-tilekejâstâh 15.10.2020 | THL
- - -
Halltõs vuâđđii väʹlddkååddlain da vooudlain raʹvvjõõzzin koronaepidemia leävvnem cõggmõššân
Halltõs vuâđđii saǥstõõllmõõžžstes täʹbbe 15. kålggmannu de väʹlddkååddlain de vooudlain raʹvvjõõzzin koronavirus leävvnem cõggmõššân. Raʹvvjõõzzin väʹldde lokku epidemioloogglaž vueʹǩǩarvvõs. Halltõs rääjj raʹvvjõõzzin vuâđđjuurdtuʹmmstõõǥǥ valdiasuåvtõõzz takaisåbbrest puõʹtti neäʹttlest (neäʹttel 43).
Väʹlddkååddlaž olgglõstuâjjraʹvvjõs
Ǥu koronavirusepidemia lij veiddsânji leävvneʹmmen väʹlddkååʹddlõʹžžen, valdiasuåvtõs siâsstââll, štõ õlmmâz sektoor tuâjjtuejjeeʹj tuâjjeʹčče olgglõstuâjast vueiʹtlvubun veiddsânji, tâʹl ǥu tuâjjtuejjõõzz tõn vueiʹtlvâʹstte.
Valdiasuåvtõs siâsstââll vaʹstteeinallšem veeidas olgglõstuâj še õhttõllsaid tuâjjuʹvddjid. Âʹldd- da olgglõstuâj õʹhttesuåvtõõllmõõžž arvvlõddmõš räʹjje tuâjjpaaiʹǩin. Lââʹssen tuâjjpaaiʹǩin âlgg ooudeed tuâjjriâššmõõžžid, koin uuʹccee pâlddkontaaktid da jeeʹres riskkraajjʼjid. Väʹlddkååddlaž olgglõstuâjjraʹvvjõs lij viõǥǥâst meäʹrtemnalla. Raʹvvjõõzz viõǥǥâståårrmõõžž taʹrǩstâʹlle 31. rosttovmannu 2020 mâânast.
Valdiasuåvtõõzz raajjâm vuâđđõõzz da raʹvvjõõzz olgglõstuâjast jiâ leäkku vuõiggâdvuõttlânji tuâjjuʹvddjid čõõnni.
Halltõõzz raʹvvjõõzz vuuʹdid
Halltõõzz raʹvvjõõzz vuuʹdid liâ juõkkum epidemiavueʹǩǩ mieʹldd.
Epidemia vuâđđtääʹss vuuʹdin siâsstâʹlle, štõ pâʹjjel 50 oummu narodnoorõõttmõõžžin da staarjõõzzin väʹldde lokku Tiõrvâsvuõtt da pueʹrrjieʹllem stroiʹttel da mättʼtõs- da kulttuurministeria vuäʹppõõzzid hygieniaraʹvvjõõzzin da tuõrvvkõõskin.
Staarjõståimmjummšest da õlmmsi paaiʹǩi ââʹnnmest âlgg huõllâd, štõ vuässõõttji da seäʹrvvlai lij tuõttäʹššen vueiʹtlvaž veäʹltted palddkontaktt kueiʹmeez.
Epidemia hooddâʹttempooddâst halltõs siâsstââll vooudlaž leʹbe pääiklaž raʹvvjõõzzid pâʹjjel 20 oummu takainoorõõttmõõžži riâššâm veälttmõõžžâst.
Pukin takainoorõõttmõõžžin oudldâʹstte Tiõrvâsvuõtt da pueʹrrjieʹllem stroiʹttel da mättʼtõs- da kulttuurministeria vuäʹppõõzz jääʹǩǩtummuš. Takainoorõõttmõõžži vuässõõttimieʹrid rajjee siʹsǩǩpaaiʹǩin beälla takai päiʹǩǩmeäʹrest.
Õlmmâz paaiʹǩin âânast feʹrttai huõllâd tõʹst, štõ vuässõõttji da seäʹrvvlai lij tuõttäʹššen vueiʹtlvaž veäʹltted palddkontaakt kueiʹmeez. Lââʹssen ääʹššlažmieʹrr siiʹsǩpaaiʹǩin rajjee beälla takai päiʹǩǩmeäʹrest.
Paaiʹǩi ââʹnnemrääʹjtõõzzi määiʹnest siâsstâʹlle vuõrâsoummi siʹsǩǩpaaiʹǩin tuejjeem äʹrttelstaarjõståimmjummuž kõskkâddmõš õlli pâššnemriisk vueʹjjin.
Juõʹǩǩekksai äʹrttelstaarjõståimmjummuš âlgg riâššâd nuʹtt, štõ vuässõõttji da seäʹrvvlai lij tuõttäʹššen vueiʹtlvaž veäʹltted palddkontaakt kueiʹmeez.
Halltõs siâsstââll še õllškoouli serddmõõžž olgglõsmättʼtõʹsse, kuuitâǥ lokku vääʹldeen veäʹltteteʹm âʹlddmättʼtõõzz taarbid.
Epidemia leävvnempooddâst halltõs siâsstââll vooudlaž da pääiklaž raʹvvjõõzz pâʹjjel 10 oummu takainoorõõttmõõžži veälttmõõžžâst.Taarbšeʹmmen takainoorõõttmõõžži riâššmõš vueiʹtte ǩeʹldded võõps.
Halltõs še siâsstââll äʹrttelstaarjõståimmjummuž kõskkâddmõš paaiʹǩi ââʹnnemrääʹjtõõzzi määiʹnest taarbšeʹmmen võõps. Päärnai da nuõri staarjõõzzi puõtt lij kuuitâǥ mäinn ââʹnned jeärbuž tuʹmmjõs.
Taarbšeʹmmen õlmmâz paaiʹǩid vueiʹtte piijjâd võõps ǩidd, lokku vääʹldeen paaiʹǩi ââʹnnem õõlǥtõs.
Mââimõs- sâjjõssân kuânstan halltõs siâsstââll nuuʹbb cieʹǩǩes mättstroiʹttli serddmõõžžâst olgglõsmättʼtõʹsse, kuuitâǥ lokku vääʹldeen veäʹltteteʹm âʹlddmättʼtõõzz taarbid.
Halltõõzz raʹvvjõõzz jiâ leäkku vuõiggâdvuõttlânji čõõnni.
Lââʹssteâđaid: vt. kanslianaačaʹlniǩ Juha Majanen, p. 0295 530 247 da pâʹjj-jååʹđteei Juha Sarkio, p. 0295 530 031, valdiateäʹǧǧministeria, ouddnõmm.sokknõ[email protected] (olgglõstuâjjraʹvvjõs); kanslianaačaʹlniǩ Anita Lehikoinen, mättʼtõs- da kulttuurministeria, p. 0295 330 182, ouddnõmm.sokknõ[email protected]