Työllisyyslisäbudjetissa nopeasti toteutettavia ja vaikuttavia toimenpiteitä
Suomen bruttokansantuote supistuu kuluvana vuonna edelliseen vuoteen nähden ja myös työttömyysaste nousee edellistä vuotta korkeammaksi. Tulevina vuosina työttömyys vähenee vain hitaasti verkkaisen talouskasvun ja työmarkkinoiden kohtaanto-ongelmien vuoksi.
Valtiovarainministeriön lisätalousarvioesitys kohdistuu työllisyyttä ja taloudellista kasvua tukeviin toimenpiteisiin. Toimenpiteiden tavoitteena on saavuttaa nopea työllistävä vaikutus mm. rakentamishankkeiden myötä sekä edistämään kestävää taloudellista kasvua tukemalla tutkimusta, kehitystä, koulutusta ja yritysten kansainvälistymistä. Toimenpiteiden työllisyysvaikutusten arvioidaan olevan noin 7400 henkilötyövuotta vuosina 2013–2014, ja yli 9000 henkilötyövuotta kaudella 2015–2018.
Vahvistetaan yritysten toimintaedellytyksiä
Tekesin tutkimus-, kehitys- ja innovaatiovaltuuksiin ja kansainvälistymisavustuksiin ehdotetaan yhteensä 17 miljoonan euron lisäystä, josta Tekesin t&k-lainavaltuuksiin kohdentuu 10 miljoonaa euroa. Tarkoituksena on nopeuttaa uuden, korkeaan osaamiseen perustuvan liiketoiminnan syntymistä mm. meriteollisuudessa sekä ICT- ja tietoturva-alalla.
Ehdotetaan perustettavaksi uutena vientiä ja kansainvälistymistä tukevana välineenä asiantuntijapooli, jonka jäsenet tukisivat yrityksiä vienti- ja kansainvälistymismahdollisuuksien kartoittamisessa sekä käytännön hankkeiden valmistelussa ja toteuttamisessa.
Lisäksi ehdotetaan mahdollistettavaksi Finnvera Oyj:lle pk-yritysten joukkovelkakirjalainojen merkitseminen. Toimenpiteen tavoitteena on lisätä yritysrahoitusmarkkinoiden likviditeettiä ja turvata pk-yritysten kasvun ja investointien rahoituksen saatavuutta.
Viennin edistämiseksi ehdotetaan lisättäväksi merkittävästi Finnvera Oyj:n vienti- ja alusluottojen rahoitusvaltuuksia sekä vientitakuuvaltuuksia. Lisäksi arvioidaan tarve ja soveltuvuus sekä mahdollisuudet ottaa käyttöön Finnvera Oyj:n takaukset ostajaluoton myöntävän pankin varainhankinnalle.
Kotimaisten toimitusten rahoituksen turvaamisen näkökulmasta arvioidaan tarve ja mahdollisuudet Finnvera Oyj:n takauksille kotimaisten investointitavarakauppojen edellyttämiin investointeihin ja käyttöpääomaan. Lisäksi arvioidaan tarve ja mahdollisuudet ottaa käyttöön takaukset tai lainat sellaisiin referenssitoimituksiin, joissa on kyse kehitystoimintaan perustuvan kaupallisen ratkaisun markkinoinnista ja toteuttamisesta.
Helsinki-Vantaan laajennushankkeelle 200 miljoonan euron pääomitus
Finavia Oyj:n oman pääoman vahvistamiseen ehdotetaan 200 miljoonaa euroa. Yhtiön tarkoituksena on käynnistää Helsinki-Vantaan lentoaseman laajentamishanke, jonka arvioidaan tukevan Suomen kilpailukykyä ja luovan merkittävästi uusia työpaikkoja sekä rakentamisaikana että investoinnin valmistuttua.
Perusväylänpitoon ehdotetaan 25 miljoonaa euroa teiden ja ratojen siltojen kunnostamisen aikaistamiseen. Investoinnit on tarkoitus kohdentaa eri puolille Suomea työllisyysvaikutusten vuoksi.
Vauhtia korjausrakentamiseen
Sosiaali- ja terveydenhuollon rakennusten homekorjaushankkeisiin ehdotetaan uutta 15 miljoonan euron määrärahaa. Myös oppilaitosten ja päiväkotien homekorjaushankkeisiin ehdotetaan kohdennettavaksi 35 miljoonaa euroa. Tarkoitus on jakaaavustusmäärä kaikkien tukikelpoisten ja viranomaiskäsittelyn ehdot täyttävien hankkeiden kesken.
Rakennusalan työllisyyden edistämiseksi otetaan käyttöön määräaikainen asuinrakennusten korjaamisen käynnistysavustus, joka kohdennetaan ensisijaisesti lähiöiden asuinrakennusten perusparantamiseen. Avustuksiin on tarkoitus osoittaa 15 miljoonaa euroa vuonna 2013.
Nuorten työllistymiseen panostetaan
Ammattikorkeakoulujen työelämälähtöisen opetus-, tutkimus- ja kehitystyön edellytysten vahvistamiseen kohdennetaan 5 miljoonaa euroa. Tarkoituksena on mm. lisätä asiantuntijavaihtoa työelämän, korkeakoulujen ja tutkimuslaitosten välillä.
Oppisopimuskoulutusta koskevan tiedotuksen, ohjauksen ja neuvonnan parantamiseen varataan miljoona euroa. Tarkoituksena on suunnitella ja kehittää työnantajille ja oppisopimuspaikkojen hakijoille esim. hyvin toimiva virtuaalinen kohtauspaikka sekä alueellisia neuvontapisteitä.
Julkisiin työvoimapalveluihin ehdotetaan 25 miljoonan euron lisäystä mm. maahanmuuttajien työllistymisen nopeuttamiseen ja nuorille suunnattavaan palkkatukeen.
Metsähallituksen luontopalveluille ehdotetaan 4,5 miljoonan euron lisäystä mm. nuorten työllistämiseen sekä merialueiden retki- ja suojasatamien kehittämiseen.
Taiteen ja kulttuurin alalle ehdotetaan yhteensä 4,5 miljoonan euron määrärahalisäystä, jolla tavoitellaan alan ammattilaisten ja nuorten ammattilaisten työllistymistä määräaikaisissa taiteen, kulttuurin ja luovan talouden niin kansallisissa kuin kansainvälisissäkin hankkeissa.
Lisäbudjetin loppusumma 346 miljoonaa
Verotulojen arviota ehdotetaan alennettavaksi nettomääräisesti noin 0,9 miljardia euroa. Suurimmat pudotukset kohdistuvat ansio- ja pääomatuloveroon, jonka ennakoidaan alenevan 434 miljoonaa euroa, sekä arvonlisäveron kertymään, joka alenisi 372 miljoonaa euroa. Verotuottoarvioiden muutokset aiheutuvat heikentyneestä talousennusteesta sekä kertymätiedoista.
Tuloarvion vähennys jamäärärahojen 346 miljoonan euron lisäys huomioon ottaen lisätalousarvioesitys kasvattaa valtion nettolainanoton tarvetta noin 1,2 miljardilla eurolla. Valtion nettolainanotoksi vuonna 2013 ehdotetaan noin 9,0 miljardia euroa. Valtionvelan määrän vuoden 2013 lopussa arvioidaan olevan noin 93 miljardia euroa.
Valtiovarainministeriön ehdotus vuoden 2013 toiseksi lisätalousarvioksi
Lisätietoja: Erityisavustaja Ville Kopra, puh. 02955 30034 ja budjettipäällikkö Hannu Mäkinen, puh. 02955 30330