ICT-johtaja, ylijohtaja Anna-Maija Karjalainen:
Pohjoismainen yhteistyö kannattaa
Pohjoismainen yhteistyö digitalisaatio- ja ICT-asioissa on ollut hyvää ja sujuvaa jo pitkään. Yhteistyö on mahdollistanut meille rajat ylittäviä digitaalisia palveluita ja palveluiden kehittämistä yhdessä. Hyvän yhteistyön pohjalta perustettiin oma Pohjoismaiden ministerineuvoston ministerityöryhmä digitalisuuden edistämiseksi. Kokoonpanossa ovat mukana myös kolme Baltian maata.
Epävirallinen yhteistyö loi pohjan ministeriryhmän perustamiselle. Aiemmin Pohjoismaiden CIO:t (Chief Information Officer) tapasivat usean vuoden ajan ICT:n ja digitalisaation merkeissä keväisin ja syksyisin puheenjohtajamaan kutsuessa kokouksen koolle. Epävirallisissa kokouksissa jaoimme kunkin maan etenemisen askeleita, hyviä käytäntöjä sekä oppeja siitä, miten ei kannata toimia. Koska virallisia pöytäkirjoja ei tehty, pystyimme keskustelemaan hyvinkin avoimesti. Samalla meillä kuitenkin oli muutamia aloitteita, joita edistettiin selvitysten ja työryhmien myötä (esim. Lighthouse-projekti ja digitaalinen identiteetti).
Koska epävirallinen yhteistyö nähtiin Pohjoismaiden ministerineuvoston sihteeristössä yhtenä parhaiten ja aktiivisimmin toimivana, haluttiin työ myös virallistaa. Niinpä vuonna 2017 alkoi ensimmäinen ns. ad hoc -ministerineuvoston (MR Digital) nelivuotiskausi. Ad hoc -termillä tarkoitettiin, ettei ministerineuvostosta tehty vielä pysyvää vaan haluttiin mahdollistaa myös väliaikaisten ministerineuvostojen toiminta.
Pohjoismaiden ja Baltian yhteistyössä voimaa
Digitalisaatioasioiden ministerineuvosto käsittää Pohjoismaiden lisäksi myös kolme Baltian maata. Vuonna 2017 Norjan johdolla allekirjoitettiin ensimmäinen kahdeksan maan yhteistyöjulistus Digital North.
Suomen Pohjoismaiden ministerineuvoston puheenjohtajuusvuosi 2021 käynnisti digitalisaatioasioiden ministerineuvostossa uuden neljän vuoden toimintakauden. Seuraavien vuosien yhteistyön painopistealueisiin ja toimenpidekokonaisuuksiin kuuluu uusina asioina digitaalisen vihreän siirtymän yhteistyön käynnistäminen ja digitaalisen osallisuuden edistäminen. Hyvä yhteistyö jatkuu Nordic Baltic eID -työssä, jossa edistetään yhteentoimivuutta Pohjoismaiden ja Baltian sähköisten tunnistautumisjärjestelmien välillä.
Sujuvaa maiden välistä arkea
Suomen puheenjohtajuuskaudella on käynnistetty myös hanke ”Maailman sujuvinta maiden välistä arkea ja liikkuvuutta digitalisaation avulla”. Hankkeessa edistetään rajat ylittävää tiedon vaihtoa ja toteutetaan kolme arkea helpottavaa kokonaisuutta opiskelun, terveydenhuollon ja lainsäädännön alueilta.
Digitalisaatioministerineuvoston käynnistyminen toi yhteistyöhön tavoitteellisuuden, ohjelmat ja aikataulutetut virkamies- ja ministerikokoukset. Virallistuminen mahdollisti myös hieman suuremmat rahalliset resurssit toimenpiteiden edistämiseen. Toiminnan virallistumisen myötä olen jäänyt kuitenkin kaipaamaan niitä epävirallisia tiedonvaihtokokouksia ja sitä kautta syntynyttä luottamuksen ilmapiiriä CIO:iden kesken. Tämä toiminta toivottavasti palaa virallisemman toiminnan rinnalle, kun pandemia hellittää ja saamme mahdollisuuden taas tavata toisiamme.
Yhteistyöterveisin,
Anna-Maija Karjalainen
ICT-johtaja, ylijohtaja
Twitter: @MaijaKar